نامهی پنجم (از نامه های شمس المعالی نیریزی)
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » شمس المعالی نیریزی-انجمن(میرزا اسحاق پسر میرزا احمد) » منشآت شمس المعالی نیریزی »
ایضاً مرحوم شمسالمعالی به یکی از اعیان نوشته: فدایت شوم، این اوقات که آسمان بنای معاندت(1) و کجروی گذاشته و روزگار کمان گشاده به همین قدر راضی بودیم که گاهگاهی ادراک سعادت حضور سرکاری میکردیم و او را وقایهی(2) ناملایمات و سپر حوادث میدانستیم و زخمهای روزگار را از تشرف آستانه بوسی مرهم میجستیم بیخبر زآنکه نقش بند قضا در پس پرده نقشها دارد اینک لشکر نوبه(3) و عساکر(4) مرض بر حصار تن شبیخون آورده هردم زمانه داغ غمم بر جگر نهد داغی تمام...
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » شمس المعالی نیریزی-انجمن(میرزا اسحاق پسر میرزا احمد) » منشآت شمس المعالی نیریزی »
ایضاً مرحوم شمسالمعالی به یکی از اعیان نوشته: فدایت شوم، این اوقات که آسمان بنای معاندت(1) و کجروی گذاشته و روزگار کمان گشاده به همین قدر راضی بودیم که گاهگاهی ادراک سعادت حضور سرکاری میکردیم و او را وقایهی(2) ناملایمات و سپر حوادث میدانستیم و زخمهای روزگار را از تشرف آستانه بوسی مرهم میجستیم بیخبر زآنکه نقش بند قضا در پس پرده نقشها دارد اینک لشکر نوبه(3) و عساکر(4) مرض بر حصار تن شبیخون آورده هردم زمانه داغ غمم بر جگر نهد داغی تمام...
عرفان و راه برونرفت از بحران سیاسی در اندیشه سیاسی قطبالدین نیریزی
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » سید قطب الدین محمد حسینی نیریزی »
چکیده «سیدقطبالدین محمد نیریزی شیرازی» از مهمترین و تأثیرگذارترین اندیشمندان سیاسی اواخر دوره صفویه است که متأسفانه تا کنون از اندیشههای سیاسی وی، غفلت شده است. بهنظر میرسد یکی از دلایل غفلت از اندیشههای سیاسی «نیریزی»، جایگاه رفیع وی در تاریخ عرفان شیعی و بیشتر نگاه به این بُعد او باشد. ما در این مقاله به اندیشههای سیاسی نیریزی بهمثابه یکی از نمایندگان اصلی اندیشه سیاسی ـ عرفانی در ایران میپردازیم و اثبات خواهیم کرد که نیریزی، چگونه از...
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » سید قطب الدین محمد حسینی نیریزی »
چکیده «سیدقطبالدین محمد نیریزی شیرازی» از مهمترین و تأثیرگذارترین اندیشمندان سیاسی اواخر دوره صفویه است که متأسفانه تا کنون از اندیشههای سیاسی وی، غفلت شده است. بهنظر میرسد یکی از دلایل غفلت از اندیشههای سیاسی «نیریزی»، جایگاه رفیع وی در تاریخ عرفان شیعی و بیشتر نگاه به این بُعد او باشد. ما در این مقاله به اندیشههای سیاسی نیریزی بهمثابه یکی از نمایندگان اصلی اندیشه سیاسی ـ عرفانی در ایران میپردازیم و اثبات خواهیم کرد که نیریزی، چگونه از...
جمال الدین محمد بن جلال الدین عبداللّه حسینى
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » خاندان سید جلال الدین عبدالله حسینی » خاندان سید قطب الدین محمد حسینی » جمال الدین محمد بن جلال الدین عبدالله حسینی »
جمال الدین نزد پدرش و دیگر بزرگان به کسب علم پرداخت. ظاهرا نزد زین الدین خوافى نیز تلمذ کرد. پس از آن به تعلیم و تربیت پرداخت. مهمترین شاگردان او، علاوه بر برادرش شهاب الدین احمد، پسر خواهرش، علاء الدین محمد بن عفیف الدین بود. ...
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » خاندان سید جلال الدین عبدالله حسینی » خاندان سید قطب الدین محمد حسینی » جمال الدین محمد بن جلال الدین عبدالله حسینی »
جمال الدین نزد پدرش و دیگر بزرگان به کسب علم پرداخت. ظاهرا نزد زین الدین خوافى نیز تلمذ کرد. پس از آن به تعلیم و تربیت پرداخت. مهمترین شاگردان او، علاوه بر برادرش شهاب الدین احمد، پسر خواهرش، علاء الدین محمد بن عفیف الدین بود. ...
شرح حال و زندگانی ابوعبیداللّه علاءالدین محمد بن عفیف الدین محمد حسینى
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » خاندان سید جلال الدین عبدالله حسینی » خاندان سید نورالدین محمد حسینی » ابو عبیدالله علاالدین محمد بن عفیف الدین محمد حسینی »
عالم و عارف سده نهم هجرى قمرى، که به ابن عفیف الدین نیز شهرت دارد . سخاوى که از شاگردان او بوده، وى را بسیار ستوده و درباره او گفته است: «هو امامٌ، علاّمه، اوقاته مستغرقه فى العباده، مدیم الصیام و القیام و الحرص على الاوراد و اتباع السنه و عدم التبسط فى المأکل و نحوها على طریق السلف، راغب فى الامر بالمعروف و النهى عن المنکر ... غیر منفک عن قیام اللیل حتى فى السفر، شدید...
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » خاندان سید جلال الدین عبدالله حسینی » خاندان سید نورالدین محمد حسینی » ابو عبیدالله علاالدین محمد بن عفیف الدین محمد حسینی »
عالم و عارف سده نهم هجرى قمرى، که به ابن عفیف الدین نیز شهرت دارد . سخاوى که از شاگردان او بوده، وى را بسیار ستوده و درباره او گفته است: «هو امامٌ، علاّمه، اوقاته مستغرقه فى العباده، مدیم الصیام و القیام و الحرص على الاوراد و اتباع السنه و عدم التبسط فى المأکل و نحوها على طریق السلف، راغب فى الامر بالمعروف و النهى عن المنکر ... غیر منفک عن قیام اللیل حتى فى السفر، شدید...
شرح احوال و زندگانی فخرالدین احمد بن سلطان محمد نیریزى
دانشنامه مشاهیر » کاتبان و خوشنویسان نیریز » فخرالدین احمد بن سلطان محمد نیریزی »
فخرالدین احمد بن سلطان محمد نیریزی، نسخنویسِ گمنامِ نیریز که در سده ۱۱ ه. ق.میزیسته است. نزدیک بودن دورانِ زندگی وی با میرزا احمد معروف، سبب شده که برخی آن دو را یکی بدانند؛ درحالیکه لقب پدرش با لقبِ پدر میرزا احمد متفاوت و خود او نیز ملقب به فخرالدین است. استاد سمسار آن دو را یکی دانسته و در شرح احوال میرزا احمد گفته که او پس از راه یافتن به دربارِ شاه سلطان حسین صفوی (حک ۱۱۰۵ - ۱۱۳۵ ه. ق.)،...
دانشنامه مشاهیر » کاتبان و خوشنویسان نیریز » فخرالدین احمد بن سلطان محمد نیریزی »
فخرالدین احمد بن سلطان محمد نیریزی، نسخنویسِ گمنامِ نیریز که در سده ۱۱ ه. ق.میزیسته است. نزدیک بودن دورانِ زندگی وی با میرزا احمد معروف، سبب شده که برخی آن دو را یکی بدانند؛ درحالیکه لقب پدرش با لقبِ پدر میرزا احمد متفاوت و خود او نیز ملقب به فخرالدین است. استاد سمسار آن دو را یکی دانسته و در شرح احوال میرزا احمد گفته که او پس از راه یافتن به دربارِ شاه سلطان حسین صفوی (حک ۱۱۰۵ - ۱۱۳۵ ه. ق.)،...
شرح احوال محمد صفی نیریزی
دانشنامه مشاهیر » کاتبان و خوشنویسان نیریز » محمد صفی نیریزی »
محمد صفی نیریزی، از نسخ نویسان گمنام که در نیریز میزیسته است. یک نسخه قرآن کریم به قلم او باقی است که با توجه به رقم آن، بهاحتمال از نوادگان میرزا احمد نیریزی بوده است. قرآن: به قلم نسخ و رقاع غبار متوسط با رقم: «محمد صفی بن ... محمدباقر بن میرزا احمد نیریزی». استاد بیانی این قرآن را که برای فروش عرضهشده بوده، دیده و اطلاعات مختصری از آن به دست داده است که به آن اشاره شد....
دانشنامه مشاهیر » کاتبان و خوشنویسان نیریز » محمد صفی نیریزی »
محمد صفی نیریزی، از نسخ نویسان گمنام که در نیریز میزیسته است. یک نسخه قرآن کریم به قلم او باقی است که با توجه به رقم آن، بهاحتمال از نوادگان میرزا احمد نیریزی بوده است. قرآن: به قلم نسخ و رقاع غبار متوسط با رقم: «محمد صفی بن ... محمدباقر بن میرزا احمد نیریزی». استاد بیانی این قرآن را که برای فروش عرضهشده بوده، دیده و اطلاعات مختصری از آن به دست داده است که به آن اشاره شد....
سید ابوطالب حسینى نیریزى
دانشنامه مشاهیر » کاتبان و خوشنویسان نیریز » سید ابوطالب حسینی نیریزی(فرزند سید حسین) »
سید ابوطالب حسینی نیریزی، فرزند سید حسین، از خاندانِ سید جلالالدین عبدالله و از نوادگانِ سید قطبالدین محمد نیریزی و پسرعموی سید نورالدین حسینی است، که به ابوطالب لمس شهرت دارد. سید ابوطالب از خوشنویسان توانا بوده و در خطوط نسخ، شکسته و ثلث مهارت داشته است. میرزاحسن حسینی فسایی، در فارسنامه ناصری او را ستوده و در توصیف او گفته است: «جناب مستطاب سید ابوطالب خوشنویس که قلم مشکین رقمش خط نسخ بر خطوط نسخ نویسان کشیده است». سید ابوطالب در...
دانشنامه مشاهیر » کاتبان و خوشنویسان نیریز » سید ابوطالب حسینی نیریزی(فرزند سید حسین) »
سید ابوطالب حسینی نیریزی، فرزند سید حسین، از خاندانِ سید جلالالدین عبدالله و از نوادگانِ سید قطبالدین محمد نیریزی و پسرعموی سید نورالدین حسینی است، که به ابوطالب لمس شهرت دارد. سید ابوطالب از خوشنویسان توانا بوده و در خطوط نسخ، شکسته و ثلث مهارت داشته است. میرزاحسن حسینی فسایی، در فارسنامه ناصری او را ستوده و در توصیف او گفته است: «جناب مستطاب سید ابوطالب خوشنویس که قلم مشکین رقمش خط نسخ بر خطوط نسخ نویسان کشیده است». سید ابوطالب در...
نگاهی به زندگی شمس المعالی نیریزی
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » شمس المعالی نیریزی-انجمن(میرزا اسحاق پسر میرزا احمد) »
این نوشته، بخش نخست از مقالهٔ "زندگینامه و منشآت میرزا اسحاق شمسالمعالی نیریزی" به قلم دکتر مختار کمیلی است. بخشهای دیگر را که به متن و شرح منشآت (= نوشتجات منشیانه، مجموعهٔ نامهها) شمسالمعالی اختصاص دارد در بخش منشآت بیابید. دیباچه یکی از شاعران و نویسندگان نیریز در دورهٔ قاجاری، میرزا اسحاق شمسالمعالی نیریزی است که دربارهٔ زندگی و آثارش مقالات اندکی نوشته شده است. زندهیاد مرحوم سازگار در تذکرهٔ خود که نخستین یادنامهٔ فرزانگان نیریزش توان خواند، کوتاه و مختصر از خورشید آسمان بزرگیها...
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » شمس المعالی نیریزی-انجمن(میرزا اسحاق پسر میرزا احمد) »
این نوشته، بخش نخست از مقالهٔ "زندگینامه و منشآت میرزا اسحاق شمسالمعالی نیریزی" به قلم دکتر مختار کمیلی است. بخشهای دیگر را که به متن و شرح منشآت (= نوشتجات منشیانه، مجموعهٔ نامهها) شمسالمعالی اختصاص دارد در بخش منشآت بیابید. دیباچه یکی از شاعران و نویسندگان نیریز در دورهٔ قاجاری، میرزا اسحاق شمسالمعالی نیریزی است که دربارهٔ زندگی و آثارش مقالات اندکی نوشته شده است. زندهیاد مرحوم سازگار در تذکرهٔ خود که نخستین یادنامهٔ فرزانگان نیریزش توان خواند، کوتاه و مختصر از خورشید آسمان بزرگیها...
شرح حال ساکت نیریزی
دانشنامه مشاهیر » شاعران و سخنوران نیریز » ساکت نیریزی »
نام وى محمدابراهیم، فرزند محمد شریف ،متخلص به ساکت، از دانشمندان، شاعران و خوشنویسان فارس در سده13-14 ه .ق. بود. او را «میرزا ابراهیم» نیز خواندهاند . ساکت خود در مقدمه دبستانالفرصه از خویشتن با عنوان «محمدابراهیم بن محمد الشریف» و نیز در پایان مقدمه ،«حاج میرزاابراهیم » یاد کرده است . همچنان که او خود گفته است، اصلاً شیرازى بود و در نیریز ولادت یافت . با توجه به گفته مؤلّف تذکره شعاعیه - تألیف در...
دانشنامه مشاهیر » شاعران و سخنوران نیریز » ساکت نیریزی »
نام وى محمدابراهیم، فرزند محمد شریف ،متخلص به ساکت، از دانشمندان، شاعران و خوشنویسان فارس در سده13-14 ه .ق. بود. او را «میرزا ابراهیم» نیز خواندهاند . ساکت خود در مقدمه دبستانالفرصه از خویشتن با عنوان «محمدابراهیم بن محمد الشریف» و نیز در پایان مقدمه ،«حاج میرزاابراهیم » یاد کرده است . همچنان که او خود گفته است، اصلاً شیرازى بود و در نیریز ولادت یافت . با توجه به گفته مؤلّف تذکره شعاعیه - تألیف در...
شرح احوال محمد تقى نیریزى
دانشنامه مشاهیر » کاتبان و خوشنویسان نیریز » محمد تقی نیریزی »
محمدتقی نیریزی، از خوشنویسانِ گمنام سده سیزده ه. ق. است که تنها یک قطعه از وی باقیمانده است. این قطعه به قلم نستعلیق نیم دودانگ و شکستهنستعلیق متوسط است، با رقم: «العبد المذنب الحقیر محمدتقی نیریزی جهت برادر عزیزالوجود میرزا محمدرضا ... نوشتهشده است». او پدر محمدحسین نیریزی، از خوشنویسانِ توانا در قلم نسخ است، که بعدازاین به شرح احوال و آثارش میپردازیم....
دانشنامه مشاهیر » کاتبان و خوشنویسان نیریز » محمد تقی نیریزی »
محمدتقی نیریزی، از خوشنویسانِ گمنام سده سیزده ه. ق. است که تنها یک قطعه از وی باقیمانده است. این قطعه به قلم نستعلیق نیم دودانگ و شکستهنستعلیق متوسط است، با رقم: «العبد المذنب الحقیر محمدتقی نیریزی جهت برادر عزیزالوجود میرزا محمدرضا ... نوشتهشده است». او پدر محمدحسین نیریزی، از خوشنویسانِ توانا در قلم نسخ است، که بعدازاین به شرح احوال و آثارش میپردازیم....